Nadat de straatcoach ongeveer 6 jaar geleden in Amsterdam werd geïntroduceerd hebben veel gemeenten deze straatcoach ingevoerd, maar wel in verschillende verschijningsvormen. De taken variëren: zichtbaar zijn op straat, soms alleen de aanpak van jeugdoverlast als specialisme, jongeren aanspreken, bewoners betrekken en informatie van de straat naar de gemeente en andere ketenpartners brengen. Op basis van de verschillende verschijningsvormen worden drie typen straatcoaches onderscheiden: de 'toezichthoudende bink', de 'helper die de orde herstelt' en de 'helpende coach'. Wat breed wordt gewaardeerd is het met gezag aanspreken van jongeren op straat en het informeren van ketenpartners, vooral politie en bestuur.
.
Projecten
In opdracht van het programma Politie en Wetenschap is door de DSP-groep onderzoek gedaan naar de verschillende soorten straatcoaches in Nederland. De straatcoach is in 2006 in Amsterdam het ontstaan als nieuw instrument in de strijd tegen jeugdoverlast. Het onderzoek beschrijft en analyseert 24 straatcoachprojecten in Nederland en laat zien wat de aanleiding voor gemeenten was om straatcoaches in te zetten en welke doelen zijn gesteld. Verder is gevraagd welke taken de straatcoaches hebben en hoe de samenwerking en taakafbakening met andere ketenpartners, zoals politie en de hulpverlening, verlopen.
In de meeste gemeenten hanteert men 'straatcoaches' als naam, maar er zijn ook varianten zoals: streetcoaches (Leiden), straatwachters (Eindhoven), ambulante jongerenwerkers (Lelystad, Gorinchem) en Shouf Kedemk (Helmond).
Het onderzoek gaat uit van de volgende omschrijving: Straatcoaches zijn toezichthouders, die jongeren op straat die overlastgevend gedrag vertonen aanspreken, corrigeren en waar nodig, naar huis brengen of wegsturen. Deze toezichthouders zijn alert op wat jongeren doen (op straat) en spelen deze signalen door naar ketenpartners. Straatcoaches zijn sociaal vaardig en cultureel sensitief en hebben kennis van de jongeren en straatcultuur.
Criteria
Het onderzoek leidt tot een aantal criteria waaraan een straatcoach-aanpak idealiter moet voldoen. Zo is het belangrijk voor straatcoaches om veel op straat te zijn en over de juiste competenties te beschikken. Gemeenten zouden met minimaal 4 coaches moeten werken en realistische doelstellingen moeten formuleren die vooral gericht zijn op het terugdringen van overlast van (groepen) jongeren. Daarbij moet de gemeente de regiefunctie hebben en moeten er samenwerkingsafspraken gemaakt worden met de politie. Tot slot moet er ook door de straatcoaches verbinding worden gelegd met het gezin. Veel projecten in Nederland voldoen op dit moment nog niet aan deze criteria.
Dit onderzoek laat zien dat de straatcoach, in de vorm van toezichthoudende bink en helper die de orde herstelt, een aanvulling is op het bestaande aanbod. De kracht van de aanpak zit in het met verhoogde aandacht, intensief richten op bepaalde (groepen) jongeren die overlast veroorzaken. Het uitvoeren van coachende en hulpverleningstaken staat juist ter discussie; het vraagt om een ander type coach en de straatcoach komt daarmee op terrein van de jeugdhulpverlening. Gemeenten zouden zich hier dan ook nader op moeten bezinnen bij de keuze voor straatcoaches en het doel waarvoor zij worden ingezet.
'Aanspreken op straat. Het werk van de straatcoach in al zijn verschijningsvormen'.
Nieuwe uitgave in de reeks Politiekunde van het Programma Politie en Wetenschap.
http://www.websitevoordepolitie.nl